Hajnówka na Regionalnych Forach Praktyków Partycypacji
Spotkania konsultacyjne, szkolenia i warsztaty, ankiety, spotkania informacyjne, skrzynki pomysłów. To przykłady działań włączających mieszkańców najpierw w tworzenie Nowej Ścieżki Rozwoju Hajnówki, a teraz także w działania wynikające z programu „Hajnówka OdNowa – Zielona Transformacja”. To właśnie o tych działaniach mieliśmy okazję opowiedzieć na Regionalnych Forach Praktyków Partycypacji.
Spotkanie odbyło się w Centrum Aktywności Społecznej w Białymstoku. Wzięli w nim udział m.in. przedstawiciele takich miast jak Łomża, Grajewo, Białystok czy Wasilków.
Regionalne Forum Praktyków Partycypacji jest to wydarzenie skierowane do lokalnych działaczy społecznych, przedstawicieli samorządów, którzy są zainteresowani tematyką partycypacji społecznej. Było adresowane do mieszkańców woj. podlaskiego i warmińsko-mazurskiego, chcieliśmy poprzez to wydarzenie zapewnić możliwość poznania się, wymiany doświadczeń, zdobycia nowej wiedzy na temat narzędzi partycypacji, na temat tego, co w tej dziedzinie dzieje się w dwóch regionach. Zależało nam też na prezentacji dobrych praktyk w woj. podlaskim.
Stąd zaproszenie do udziału w panelu dyskusyjnym przedstawicieli miasta Hajnówka.
Jesteśmy dumni, że zaproszono nas na to spotkanie i że mieliśmy okazję pochwalić się naszymi działaniami na rzecz partycypacji. Tak się składa, że zarówno w trakcie pisania projektu „Hajnówka OdNowa – Zielona Transformacja”, Społeczność lokalna została włączona już na etapie pisania projektu. Zauważyliśmy, że jest w mieście grupa zaangażowanych mieszkańców, którym zależy na jego rozwoju. Są to osoby w wieku 33+/55+. Pierwsze spotkanie warsztatowe pokazało jednak, że ludzie nie są chętni do wypowiadania się na forum. Wolą wywiady indywidulne. Przeprowadziliśmy 30 takich wywiadów. Dzięki nim uzyskaliśmy wiele istotnych informacji na temat postrzegania przez nich miasta oraz potencjalnych kierunków rozwoju.
Przedstawicielka UM miała wspólne wystąpienie z Grzegorzem Gawrysiakiem, koordynatorem merytorycznym w Zespole ds. Rewitalizacji w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podlaskiego. Magdalena Chirko opowiadała o partycypacji na przykładzie udziału w programie Rozwój Lokalny. Zastosowano tu podejście partycypacyjne w szerokim zakresie – niestosowanym w takiej skali dotychczas w naszym samorządzie. Jest on skierowany do małych i średnich miast tracących swoje funkcje społeczno-gospodarcze, które borykają się z wieloma problemami natury społecznej, gospodarczej, środowiskowej czy instytucjonalnej. Mieszkańcy natomiast oczekują, że miasta będą miejscami dobrymi do życia. Taki jest też cel programu – wzmocnienie spójności społecznej.
Podczas pracy nad Nową Ścieżką Rozwoju Hajnówki zastosowaliśmy m.in. następujące formy zaangażowania mieszkańców:
- Spotkania konsultacyjne
- Szkolenia i warsztaty
- Spotkania informacyjne o charakterze roboczym
- Warsztaty grupowe
- Ankiety internetowe
- Wysłuchanie obywatelskie
- Spotkania plenerowe
- Spotkania z młodzieżą w szkołach średnich
- Włączenie NGO
Narzędzia partycypacyjne są elementami wielu działań przewidzianych w projekcie. Przykładem może być chociażby konkurs Art Time, który dotyczy zagospodarowania otoczenia Hajnówki Centralnej (projekty przygotowali studenci Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej). To przedsięwzięcie jest skierowane do młodzieży, jego celem jest bowiem taka aranżacja terenu, która najlepiej będzie odpowiadać potrzebom młodych hajnowian. Stąd to ich poprosiliśmy o głos. Zbieraliśmy życzenia młodzieży podczas indywidualnych rozmów, zaprosiliśmy ich na wizję terenu, uruchomiliśmy również internetową platformę.
Konkurs jest już rozstrzygnięty, ale i na tym etapie zapytaliśmy o zdanie hajnowian. Wszystkie zgłoszone projekty można było obejrzeć w Parku Wodnym i oddać głos na miejscu bądź wypełniając elektroniczną ankietę. W obu głosowaniach wzięło udział ok. 1600 osób, co uważamy za bardzo dobry wynik.
Inne działania partycypacyjne to np. włączanie głosu mieszkańców w proces tworzenia Szlaku Hajnowskich Murali. Tutaj, już w 2020 r., ponad 800 osób zabrało głos, wybierając tematykę, w ostatnim czasie pytaliśmy o lokalizację, a już wkrótce zapytamy ich o zdanie w sprawie konkretnego projektu.
W ramach projektu zapraszamy także miejscowe organizacje pozarządowe do współrealizacji przedsięwzięć i udziału w konkursach, ciekawym pomysłem jest np. formuła Inicjatywy Sąsiedzkiej. W ten sposób – zgłoszony przez mieszkańców, pomysł święta ul. Wierobieja, jednej z najstarszych ulic w mieście, doczekał się realizacji. Impreza odbyła się w sierpniu i będzie kontynuowana. Dzięki konkursowi miejscowy zespół rockowy Błękitny Nosorożec nagrał teledysk oraz materiał do najnowszej płyty.