Jak monitorować rozwój miast w trudnych czasach?
Monitorowanie wskaźników rozwoju to w miastach rzadkość, szczególnie tych średnich i małych. Temat brzmi poważnie i może odstraszać. Tymczasem dzięki takiemu rozwiązaniu można na przykład przewidzieć negatywne trendy i się do nich przygotować. Współpraca Politechniki Białostockiej i miasta Hajnówka ma zaowocować właśnie takim systemem. Ten wyjątkowy, szyty na miarę produkt pomoże miastu się rozwijać.
PREZENTACJE DO POBRANIA:
Jak monitorować rozwój miast w trudnych czasach? – to temat seminarium, jakie odbyło się w ubiegłym tygodniu na Politechnice Białostockiej. Wzięli w nim udział naukowcy, przedstawiciele Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, eksperci ze Związku Miast Polskich i Instytutu Rozwoju Miast i Regionów oraz samorządowcy. Seminarium to efekt partnerstwa Hajnówki i Politechniki Białostockiej na rzecz realizacji kilku przedsięwzięć w ramach projektu „Hajnówka OdNowa – Zielona Transformacja”.
Pisząc projekt, wyznaczyliśmy cztery główne kierunki rozwoju miasta, są to: środowisko i klimat, integracja i tożsamość, biznes oraz nowe centrum miasta. Przed nami kolejne ważne zadanie. Musimy dowiedzieć się, co konkretnie mamy monitorować, jakie wskaźniki, żeby te cele rozwojowe osiągnąć.
Właśnie zidentyfikowaniu tych wskaźników ma służyć współpraca z Politechniką Białostocką.
O to chodzi w tym przedsięwzięciu, żeby dobrać jak najlepiej zestaw danych, nauczyć nawyku analizowania, żeby dużo łatwiej przygotowywać się do niepewnych czasów, żeby szybciej wiedzieć, jakie zagrożenia nas czekają. Wszystko po to, żeby ograniczyć ryzyko większych strat funkcji.
System monitorowania pomoże stawić czoła nowym wyzwaniom
Problem utraty funkcji społeczno-gospodarczych jest dobrze znany Hajnówce. Postępuje on w mieście od ok. 30 lat. Efektem jest m.in. depopulacja miasta przejawiająca się nie tylko w spadku liczby urodzeń, ale i w tym, że młodzi wyjeżdżają do większych ośrodków. Jest to trend ogólnopolski, dotykający wiele innych miast. Stąd na seminarium zaproszono także innych samorządowców.
Czasy się zmieniają i stawiają przed nami, samorządowcami, zupełnie nowe wyzwania . Kiedyś naszym wyzwaniem były te przysłowiowe drogi i chodniki. Oczywiście infrastruktura nadal jest bardzo ważna, bo wpływa na komfort życia mieszkańców, a przecież wciąż przybywa nam nowych ulic. Teraz mamy na przykład kryzys energetyczny i wyzwania związane z zapewnieniem mieszkańcom w miarę taniej energii. Nowe problemy to przede wszystkim konieczność poszukiwania nowych pomysłów, innych rozwiązań. Dzięki takim spotkaniom możemy się zainspirować.
Mońki, podobnie jak pozostałe miasta powiatowe z woj. podlaskiego, należą do Forum Ambitnych Miast. Przypomnijmy, że jest to gremium powołane m.in. w celu wymiany doświadczeń i dobrych praktyk w ramach projektu „Hajnówka OdNowa – Zielona Transformacja”. Korzystanie z systemów monitorowania wskaźników nie jest w miastach powszechne, szczególnie tych średnich i mniejszych. Powodów jest wiele, jak choćby po prostu brak takiej tradycji bądź trudności związane ze zdobyciem aktualnych danych. Te zaś są zbierane przez różne instytucje i dostępne nieraz z opóźnieniem (np. z GUS) związanym z koniecznością ich opracowania.
Politechnika Białostocka jest partnerem w projekcie „Hajnówka OdNowa – Zielona Transformacja” i naszym zadaniem jest przygotowanie całego systemu wskaźników rozwoju społeczno-gospodarczego miasta Hajnówka. Nad tym będziemy pracować kilkanaście miesięcy. Pokażemy istniejące systemy monitorowania rozwoju lokalnego, wskażemy pewne ramy koncepcyjne, które stanowią punkt wyjścia do budowania systemów. Pokażemy też efekt naszego przeglądu, jeżeli chodzi o dobre praktyki w Polsce i na świecie. Samo wypracowanie systemu, to już jest długi proces, a później, jeśli chodzi o jego wdrożenie, to jest kolejne wyzwanie i kolejny okres, ale nad tym będzie pracować już miasto Hajnówka.
Monitorowanie warto zacząć od obszarów problemowych
Będzie to system maksymalnie uwzględniający specyfikę Hajnówki i jej lokalne uwarunkowania. Projekt PB będzie więc autorskim pomysłem przygotowanym z myślą o świadomym rozwoju miasta. W pracach weźmie udział także Instytut Rozwoju Miast i Regionów, który zajmie się opracowaniem wskaźników wewnętrznych – tzw. „wewnątrzmiejskich”. Chodzi o szyty na miarę interaktywny system informatyczny. Dzięki niemu miasto zyska bardzo szczegółowe informacje, na podstawie których będzie mogło podejmować istotne dla mieszkańców decyzje. Taką informacją mogą być na przykład dane, na której ulicy bądź osiedlu mieszka najwięcej seniorów. Jak radzą eksperci, prowadzenie monitoringu warto zacząć od obszarów, o których wiemy, że są problemowe.
Możemy prowadzić monitoring konkretnego obszaru, na przykład dzielnicy. Weźmy jako przykład wskaźnik bezrobocia. Może się okazać, że według ogólnego wskaźnika jest ono w mieście niskie, ale to nie oznacza, że nie mamy dzielnic, gdzie ten problem jest bardzo duży.
System monitorowania dla Hajnówki będzie powstawał w ciągu najbliższych miesięcy.